św. Jan Bosko - ojciec i nauczyciel młodzieży
Urodził się 16 sierpnia 1815 r. w Becchi w północnych Włoszech (obecna nazwa tej miejscowości to Castelnuovo Don Bosco). Gdy miał zaledwie 2 lata, zmarł jego ojciec Franciszek.
Jan Bosko jako kilkuletni chłopiec, widząc jak wielkim powodzeniem cieszą się przygodni kuglarze i cyrkowcy, za pozwoleniem swej matki zaczął ich naśladować. W ten sposób zbierał mieszkańców swojego osiedla i zabawiał ich w niedziele i święta, przeplatając popisy modlitwą, pobożnym śpiewem i “kazaniem”, które było powtórzeniem wcześniej usłyszanego w kościele.
Pierwszą Komunię św. przyjął, gdy miał 11 lat. Dopiero w wieku 14 lat rozpoczął naukę u pewnego kapłana. Po przerwie spowodowanej śmiercią tego księdza, ukończył szkołę podstawową i średnią pracując na swoje utrzymanie. Ukończył Wyższe Seminarium Duchowne w Turynie, gdzie 5 czerwca 1841 roku przyjął święcenia kapłańskie.
Za radą św. Józefa Cafasso wstąpił do konwiktu w celu pogłębiania swojej wiary i wiedzy. Szybko rozpoczął działalność polegającą na niesieniu wszechstronnej pomocy młodzieży, która wówczas bardzo licznie napływała do szybko rozwijającego się miasta, by szukać środków na utrzymanie.
Jako datę rozpoczęcia przez ks. Bosko pracy z młodzieżą, która to praca wkrótce przerodziła się w wielkie dzieło, przyjmuje się dzień 8.12.1841 r. – uroczystość Niepokalanego Poczęcia Matki Bożej. Ponieważ ciągle przybywało tych, którym potrzebna była pomoc włącznie z udzieleniem dachu nad głową, ks. Bosko zaczął organizować specjalne domy. Tak powstały oratoria i szkoły. Dla zapewnienia lepszej opieki i w celu rozszerzania dzieła, ks. Bosko założył Towarzystwo św. Franciszka Salezego (1859) i zgromadzenie Córek Maryi Wspomożycielki Wiernych (1872).
Praca nad opuszczoną młodzieżą nie wyczerpała zapału apostolskiego naszego świętego. Otwierając nowe placówki w Europie, wysyłał on jednocześnie swoich duchowych synów na misje do Ameryki Południowej. Dzisiaj salezjanie pracują na wszystkich kontynentach.
Salezjanie
Kontynuatorzy dzieła św. Jana Bosko
Rok założenia
1874
Zgromadzenie Salezjańskie czyli Towarzystwo św. Franciszka Salezego zostało założone przez św. Jana Bosko w drugiej połowie XIX w. w Turynie.
W roku 1888 zgromadzenie liczyło 774 członków i 57 wspólnot zakonnych w dziewięciu państwach Europy i Ameryki. Salezjanie kontynuują dzieło swojego założyciela urzeczywistniając tajemnicę zbawienia przede wszystkim w życiu młodzieży.
Charyzmat salezjański urzeczywistnia się w różnych formach pracy i zaangażowania duszpasterskiego: na polu wychowania, misji, ewangelizacji poprzez środki społecznego przekazu oraz prowadzenie różnych ośrodków duszpasterskich szczególnie w środowiskach ubogich.
Głównym posłannictwem zgromadzenia jest jednak wychowanie młodzieży. Ksiądz Bosko określił metodę wychowawczą przez siebie wypracowaną jako system prewencyjny, bądź zapobiegawczy.
System prewencyjny
Pomiędzy metodami autorytatywnymi, często stosowanymi w przeszłości, a postawami libertyńskimi, cechującymi pewnego rodzaju nowoczesność, Ksiądz Bosko ukazał drogę ludzkiej i chrześcijańskiej mądrości, natchnionej humanizmem ewangelicznym świętego Franciszka Salezego: system uprzedzający oparty na rozumie, religii i miłości.
System ten nie odwołuje się do przymusów zewnętrznych, ale do zasobów, jakie każdy człowiek nosi w swoim wnętrzu. Jednocześnie nie pozwala na wszystko: wychowawca, w pełni szanując wolną wolę młodego człowieka, staje się jemu bliski, aby mu towarzyszyć na drodze autentycznego wzrastania.
System prewencyjny opiera się na trzech filarach:
- dobroci
- rozumie
- religii
Dobroć okazywana wychowankowi stanowi podstawowy „budulec” relacji przyjaźni i zaufania. Księdzu Bosko zależało, aby wychowanek sam potrafił odkrywać w wychowawcy postawę miłości i ofiarowane mu dobro.
Do osiągnięcia tego celu potrzeba było odwoływania się do rozumu wychowanka poprzez cierpliwe wyjaśnianie i uzasadnianie wydawanych poleceń. Zasada rozumności dotyczyła również kompetencji wychowawcy jako świadomego „reżysera” akcji wychowania.
W religii ks. Bosko znalazł źródło motywacji do stawiania sobie wymagań i robienia postępów w pracy nad swoją osobowością.